Meclis’in açılmasıyla dezenformasyon yasası yeniden gündeme geldi. Yanlış bilgilendirme anlamına gelen 'dezenformasyon' manipülasyon amacı taşıdığından kara propaganda yöntemi olarak art niyetli kişilerce en çok kullanılan yöntemlerin başında geliyor. Bunların önüne geçmek için de "Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" hazırlandı.
Yasanın amacı ise internette hizmet veren platformlara, yayıncılara ve servis sağlayıcılara yükümlülükler getirmek.
Peki, yeni yasa neler sağlayacak? İşte detaylar...
İNTERNET HABER SİTELERİNDE ÇALIŞANLAR BASIN MENSUBU OLACAK
Bu yasaya dek internet merkezli haber sitelerinde çalışan medya emekçileri Basın Kanunu ile gazetecilere tanınan haklardan yararlanamıyordu.
Gazetecilere tanınan hak ve imtiyazlardan faydalanmak için sahip olunması gereken Basın Kartı yeni yasayla birlikte şartları karşılayan internet habercilerine, spikerlerine, editörlerine ve yayıncılarına da verilebilecek.
ÇOCUKLAR KORUNACAK
Çocuklara yönelik uygulamalar konusunda "ayrıştırılmış hizmet" sunumunun sağlanması ile çocuk kullanıcıların internet ortamında ve sosyal medya mecralarında yasa dışı, ahlaki değerlere aykırı ve zararlı olabilecek içeriklere maruz kalmasının önüne geçilebilecek.
Çocuklar maruz kalmamaları gereken görüntü, ses, yazı vb. içeriklere karşı korunacak.
Çocukların, gençlerin ve ailenin, internetin yasa dışı içerikleri hakkında bilinçlendirilmesi ve güvenli kullanımı konusunda bilgilendirilmesi için Erişim Sağlayıcıları Birliği'ne ilave görevler verilecek.
HABER İÇERİKLERİ KORUNACAK
Tüm haber siteleri, yayınladıkları içerikleri saklamak zorunda olacak. Böylelikle hukuka aykırı içeriklerin yok edilmesi ve keyfi olarak ortadan kaldırılmasının önüne geçilmiş olacak.
YAYILAN İÇERİK DERHAL ORTADAN KALDIRILABİLECEK
Bir içerik için verilen kaldırma kararı, içeriğin her site ve platformdan kaldırılması için yeterli olacak.
Kişilik hakkının zedelenmesi şikayeti ile mahkemeye başvuru yapıp içeriğin kaldırılması talebinde bulunan ve talebi mahkemece kabul edilen kişiler artık diğer siteler için başvuru yaptığında mevcut karar bu adresler için de uygulanacak. Her site için ayrı karar çıkarılması gerekmeyecek.
HABER SİTELERİNE RESMİ İLAN VE REKLAM VERİLEBİLECEK
Basın İlan Kurumu Kanununun 45. maddesinden sonra gelmek üzere 45/A maddesi eklenerek, resmi ilan ve reklamların internet haber sitelerinde belirli kurallar çerçevesinde yayınlatılması ve internet haber sitelerinin bu şekilde desteklenmesi öngörülüyor.
KÜNYESİZ HABER SİTESİ KALMAYACAK
Yeni yasa ile künye belirtmeksizin internet haberciliği yapmak mümkün olmayacak.
Bir gazete için geçerli kurallar, haber üreten internet siteleri için de geçerli olacak.
SOSYAL MEDYA PLATFORMLARINA BTK'NIN DENETLEMESİ KOŞULU GETİRİLİYOR
Bu denetleme telefonları ve telekomünikasyon ile ilgili diğer denetlemeleri yapan BTK'ya verilen ek bir görev. Bu görevin kapsamı, iletişimin içeriğinin denetlenmesi değil, platformların kaç kullanıcısının olduğu, iletişim trafiklerinin ne kadar olduğu ve bu konuyla ilgili bilgileri Türkiye'de tutma zorunluluğu gibi konuları içeriyor.
SOSYAL MEDYA ŞİRKETLERİNE OFİS AÇMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Belirli bir kullanıcı sayısı olan sosyal ağ şirketlerinin temsilcilerinin Türk vatandaşı olmamaları ve Türkiye'de ikamet etmemeleri nedeniyle hukuki olarak muhatap bulamama sorunu aşılacak.
Yeni düzenleme ile sosyal ağlara Türkiye ofisi açma ve Türkiye temsilcisi bulundurma zorunluluğu getirilecek. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde bu kişinin Türkiye'de ikamet etmesi ve Türk vatandaşı olması gerekecek.
YALAN HABER YAYMA SUÇU TANIMLANIYOR
TCK'ya eklenen yeni madde ile 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçu tanımlanıyor. Suçun oluşması için şu 5 şart aranacak:
1- Yayılan haber gerçek değilse
2- Ülkenin güvenliği ve kamu sağlığını ilgilendiriyorsa
3- Halk arasında korku, panik ve endişe oluşturma kastı varsa
4- Kamu barışını bozmaya yönelik ise
5- Aleni ise (yani ilgisi olmayan kişilere ulaşabilecekse)
Kişilere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
Yasa ile Türkiye'de haber üreten ve yayın yapan internet medyası, sosyal ağ şirketleri, halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayan kuruluşlar ve kişiler faaliyetlerinden sorumlu tutulacak. İnternet kullanıcılarının her türlü suistimalden, ihlalden ve saldırıdan korunması hedefleniyor.
TBMM tarafından hazırlanan "Yalan Haber Kavramı: Seçili Ülkelerde Parlamento Çalışmaları ve Yasal Düzenlemeler" başlıklı rapor kamuoyu ile paylaşıldı.
Raporda yaklaşık 30 ülkede bir şekilde yalan haberlere yönelik müdahalelerin olduğuna dikkat çekildi.
